Bu yıl Haziran ayında yayımlanan “Navarra’nın Sosyolinguistik Verileri 2018” raporuna göre, İspanya’nın Navarra bölgesinde 16 yaş ve üzeri bireyler arasında Baskça konuşanların oranı, 2016 yılında %12.9 iken, 2018 yılında %14.1’e yükseldi. Bu gelişmeyle birlikte dili konuşanların toplam sayısı 75.810 kişi oldu. Bunun yanında yaklaşık 43.000 kişi de dili anladığını belirtti.
Navarra Bölgesel Yönetimi’ne bağlı Bask dili enstitüsü Euskarabidea’nın raporu, gençlerin dili konuşma oranının 1991’den beri arttığını gösteriyor. Son verilere göre 16-24 yaş arası gençlerin %24.5’i Baskça konuşuyor. Yaş ortalaması yükseldikçe, dilin konuşulma oranı düşüyor.
Navarra nüfusunun %11.8’i, dili günlük hayatta veya yoğun olarak kullandıklarını belirtiyor. Bu oran da 16-24 yaş grubundaki gençler arasında yine daha yüksek: %13.9.
En çok yakınlarla ve alışverişte, en az bankada konuşuluyor
Araştırma kapsamındaki bir anket de, Bask dilinde içerik tüketiminin hangi araçlar üzerinden gerçekleştiğini ortaya koyuyor. Bölgede Baskça konuşan 16 yaş üstü yetişkinlerle yapılan anket, son bir hafta içinde %43.1’inin Baskça yazılı basın okuduğunu, %39.3’ünün ise dijital basını okuduğunu gösteriyor. Aynı süre içerisinde Baskça konuşanların %74.3’ü ise bu dilde televizyon izlediğini ya da radyo veya podcast dinlediklerini belirtiyor.
Aile dışında dilin en çok konuşulduğu yerler arkadaş ortamı, alışveriş ve belediye hizmetleri iken, en az konuşulduğu yerler ise bankalar ve sağlık merkezleri.
Veriler, geleceği değerlendirmek için çok önemli
Bölgesel Vatandaş İşleri Bakanı Ana Ollo, çalışmayı sunduğu yerel meclis komisyonunda yaptığı konuşmada, verilerin birçok yönden olumlu olduğunu belirtirken, bazı noktaların ise olumlu olmadığına dikkat çekti. Dili konuşanların sayısı artsa da, nüfusa oranla konuşma oranın aynı kaldığını belirten Ollo, “Çalışma, Bask dilinin toplumumuzdaki geleceğini değerlendirmek açısından çok değerli veriler sunuyor. Hafife alınan hatalı algıları ortadan kaldırıyor” diye konuştu.
Araştırmanın tamamı Baskça (pdf) ve İspanyolca (pdf) olarak Euskarabidea sayfası üzerinden indirilebiliyor.
Navarra neresidir? Baskça nedir?
Başkenti Pamplona olan Navarra bölgesi, İspanya’nın 17 otonom bölgesinden biri. İspanya’nın kuzeyinde yer alan bölge, diğer bir otonom bölge olan ve Baskça’nın daha hakim olduğu Bask Ülkesi otonom bölgesi ile komşu ve bölgeyle tarihi ve kültürel bağlara sahip.
Baskça, İspanya’nın kuzeyi ve Fransa’nın güneybatısındaki topluluklarda, yaklaşık 750,000 ila 1,185,500 kişinin anadili olduğu tahmin edilen bir dil. Baskça, herhangi başka bir dil ile akrabalığı kanıtlanmadığından “izole dil” olarak adlandırılıyor ve dünyada yalnızca bu bölgede konuşuluyor.
Bask dili, Unesco Tehlike Altındaki Diller Atlası’ndaki diller arasında yer alıyor; atlastaki kategoriler arasında “kırılgan” statüsünde bulunuyor.
· Detaylı bilgi için şu yazımızı okuyabilirsiniz: Bask Dili Nedir?
